Tảo mộ, hay còn gọi là chạp mộ ở một số nơi, Từ
điển Tiếng Việt của Viện ngôn ngữ học, NXB Đà Nẵng và Trung tâm từ điển
học bản in năm 2004 trang 891 ghi tảo mộ là động từ có nghĩa "thăm viếng
và sửa sang mồ mả hằng năm theo phong tục cổ truyền" Người Nùng Lạng
Sơn thường tảo mộ vào tiết Thanh Minh (lại nhớ Nguyễn Du:
"Thanh Minh trong tiết tháng ba, lễ là tảo mộ, hội là đạp thanh"). Người Kinh và người Tày thì hay chạp mộ vào dịp trước tết âm lịch
Người
Tày Bắc Sơn có phong tục chạp mộ chỉ duy nhất ngày 20 ta; con cháu đi
làm ăn xa cứ nhớ vậy mà về chạp mộ. Các huyện khác có xê dịch ngày khác
nhau.
Ở
làng Chiềng, xã Lâu Thượng, huyện Võ Nhai, Thái Nguyên thì lại hay gọi là
quét chạp.
Cứ ngoài 23 âm, sau ông Công, ông Táo là các dòng họ lại đi quét chạp.
Xưa kia mồ mả táng ít có quy hoạch thường là ngoài ruộng, trên đồi rải
rác nên đi quét chập khá vất vả, nay thì một số dòng họ đã có quy hoạch
thành khu và xây lại nên cũng không khó lắm, chỉ phát quang xung quanh
nếu có cây cỏ rồi quét vôi hay xi măng trắng, những ngôi ốp gạch men thì
đơn giản hơn nhiều..
Tết
năm nay, y về quê quét chạp nhằm ngày 26 ta, những hằng mong các cụ phù
hộ độ trì...Trong ảnh là xứ đồng Là Tin nhìn về phía Ao Mỏ,
vựa cá giống nhà ông Hưng Sự
Quét một lớp xi măng trắng trên mộ cụ thân sinh ra 2 bà bác của Y mà bố Y ăn hương hỏa ở xứ đồng Là Tin
Giếng làng Chiềng vừa trong vừa mátĐường Làng Chiềng lắm cát dễ điNhưng nay thì đường đã bê tông cả rồi
Ngả lợn ăn tết
Quang cảnh trong ảnh cho thấy làng đã lên phố nhưng vẫn còn nhếch nhác, tiểu nông cố hữu
Xem:
Đánh sảng ở làng Chiềng ( List of villages in Chiang)
