Đám cưới mùa hè...

Xưa. Làng tôi cũng khá trù phú khoảng trên trăm nóc nhà. Quan, hôn, tang, tế tương đối bài bản theo sách Thọ Mai gia lễ. Việc tang thì tôi cũng đã có lần kể (Xem bài

Đánh sảng ở làng Chiềng ( List of villages in Chiang)

ngày 19/4/2011). Việc cưới thường hay nhằm vào cuối thu, đầu đông, bất quá là sang xuân, là những lúc nông nhàn, bởi dân làng cũng còn phải làm đồng khi vào vụ. Ngoài các thủ tục truyền thống đám cưới làng tôi đơn giản nhưng mà vui. Thời ấy đâu có mời bằng thiếp (hay thiệp) mà khổ chủ đến từng nhà mời rồi kêu hộ luôn: hộ người, hộ lợn, thóc, rượu.... Ngày cưới bắc rạp bằng khung tre, lợp các tấm cót phơi thóc. Tất tật dụng cụ như nấu nướng, bát đĩa, nồi niêu...đều đi mượn trong làng, tối đến treo đèn tọa đăng, nhà nào có đèn măng - xông hay máy phát điện là nhất. Cả làng hoan hỷ, cười nói oang oang và lấy thế làm đắc ý lắm. Tiếng pháo nổ râm ran suốt từ lúc bắc rạp cho đến tàn cuộc, đặc biệt là gầm lên vào lúc dâu về tới cổng nhà, khói pháo vương vấn khắp làng, xác pháo đỏ cả đường, trẻ con xúm xít nhặt pháo xịt, tranh giành cãi nhau chí chóe. Quà cưới ngày ấy thường là chậu nhôm và nồi nhôm, sang hơn thì phích nước nhưng của ấy hiếm lắm. Chậu nhôm được gói bằng giấy màu đỏ, diềm cắt tua rua, cũng chỉ là thứ chậu gia công chứ không phải quốc doanh làm bằng nhôm tái chế mỏng tang, nếu cho đầy nước vào chậu mà bê lên thì cái miệng chậu lập tức biến thành hình e - lip. Dùng gì đến nó cũng phải nâng như nâng trứng hứng như hứng ...chậu không thì bẹp mất. Cũng có người mừng tiền tôi nhớ khoảng chừng dăm chục hay một trăm quan tiền Cụ Hồ gì đó, người ta đưa cho chủ nhà chứ không có "bàn ghi công đức" hay "hòm phiếu" như bây giờ.
Tôi nhớ ngày ấy không ai cưới chọn tháng Ba vì đó là tháng giáp hạt, ăn còn chả no lấy đâu ra cỗ. Cũng kiêng tháng Bẩy, sợ rằng tháng ngâu thì vợ chồng sẽ xa nhau như vợ chồng Ngâu (Ngưu Lang - Chức Nữ). Người ta cũng tránh luôn tháng Sáu vì tháng đó đang mùa vụ vả lại tháng ấy nóng quá không có "làm ăn" gì được. Thế nên các cụ có câu: "Đám cưới mùa hè, bò què tháng Sáu". Bất đắc dĩ ai đó phải cưới chạy tang hay cưới "chạy bụng" thì mới chọn thời khắc đó.
Nay thì đã thay đổi cả, người ta cưới bất cứ ngày nào, mùa nào, nếu ở thành thị thì còn phải chọn ngày thứ Bẩy, Chủ nhật cho tiện. Mọi cái cũng đã đơn giản, hiện đại. Đám cưới quê với hình ảnh rước dâu áo cánh trắng, quần lụa bằng xe đạp Thống Nhất hay Phượng Hoàng cánh chả nay chỉ còn trong ký ức một thời...

Thị sát trên sông Sài Gòn đoạn chảy qua Đồng Nai (Tháng 4/2006)

"Làm trai cho đáng nên trai
Phú Xuân đã trải, Đồng Nai đã từng"
                                (Ca dao)