Nhân ngày Quốc khánh Cộng hòa Pháp 14/7, mỗ đây kể câu chuyện phá ngục Bastille hầu bà con:
Pháo
đài Bastille nằm ở ngoại ô gần khu Xanh - ăng - toan, khu vực của công
nhân và thợ thủ công. Những khẩu đại bác ở pháo đài đe dọa công nhân và
nông dân ở vùng này. Muốn thắng quân đội nhà vua trước hết phải phá ngục
thành trì này. Cướp được Baxti là một đòn chí mạng giáng vào chế độ
quân chủ chuyên chế.
Sáng tinh mơ ngày 14/7, hàng vạn quần chúng từ
các nẻo kéo về bao vây pháo đài trong muôn ngàn tiếng thét. Người ta
vang lên một điệp khúc "Bọn chỉ huy hãy hạ vũ khí đầu hàng đi" tên chỉ
huy bác bỏ yêu cầu của quần chúng ra lệnh bắn vào đoàn người. Nhân dân
hiểu ngay rằng phải dùng bạo lực cướp Bastille, trừng trị bọn đao phủ
khát máu. Cuộc chiến đấu khốc liệt diễn ra trong từng ngõ chân thành.
Máu đã loang lổ khắp đó đây, tiếng súng chen lẫn tiếng la thét, quần
chúng không chùn bước, lớp người này ngã xuống, lớp người khác vùng lên.
Trong những người đứng ở hàng đầu cuộc đấu người ta thấy có đầy đủ các
tầng lớp nhân dân lao động, có nam nữ, có già trẻ khí thế quần chúng áp
đảo vũ khí và tinh thần bọn giữ súng. Đến gần trưa, pháo đài bị hạ quần
chúng reo mừng nhảy múa tượng trưng cho chế độ chuyên chế bị đập tan và
đến lượt nó chế độ quân chủ bị sụp đổ, quần chúng ca khúc khải hoàn song
vẫn chuẩn bị đối phó với sự phản công của nhà vua. Nhưng nhà vua đã
khiếp đảm trước lực lượng hùng hậu của quần chúng nên tuyên bố ở hội
nghị quốc dân quân là đã hạ lệnh cho quân đội rút khỏi Pari. Âm mưu của
triều đình chống lại cách mạng quần chúng bị đập tan.
Nhà thơ Tố Hữu đã mô tả sự bắt đầu của cách mạng ở Pháp ngày 14/7:
"Và lớn bé đàn ông, đàn bàTất cả chiếm mỗi người một khí giớiAnh hàng thịt vung con dao sáng loángNgười lính già quắc thước năm chuôi gươmVà anh hàng giày quần áo rách bươmAnh hàng dệt đang nằm sau cửa xưởngCũng nổi dậy oai nghi như võ tướngGiật thanh đao khẩu súng nhảy ra ngoàiNhững thằng con bé bỏng cũng dương oaiPhồng má thổi kèn vang sau gót bố"Pháo
đài Bastille xây dựng từ thế kỷ XIV nó đứng sừng sững trên đường dẫn
tới Pari. Tường pháo đài xây bằng đá, cao 24m, dày 3m. Có 8 tháp canh
cao 30m xung quanh thành có hào sâu bao bọc, chỉ có một chiếc cầu treo
làm bằng những xích sắt dẫn tới dinh lũy.
Trưa hôm đó ngục Bastille
bị hạ, quần chúng nhảy múa vui xướng. Với nỗi căm thù chất chứa họ phá
ngục Bastille. Sau này trên nền cũ của pháo đài người ta xây dựng một
quảng trường lớn có ghi dòng chữ "Ở ĐÂY NGƯỜI TA NHẢY MÚA"
Lúc đầu
người ta xây pháo đài Bastille làm nhiệm vụ bảo vệ thành phố chống lại
sự tấn công của địch. Nhiều năm trôi qua Pari phát triển nhanh chóng,
phố xá đông đúc Bastille trở nên nằm giữa thành phố, chẳng bao lâu nó
mất hết ý nghĩa quân sự, các vua Pháp biến nó thành nhà tù quốc gia.
